Zuletzt bearbeitet 31.03.2015 11.00


Zuletzt bearbeitet 05.01.2013 14.02
Rok 2013 Rokiem Tuwima, Lutosławskiego i Czochralskiego

 

 

 

 

 

 

SEJM: 2013 Rokiem Juliana Tuwima,

Witolda Lutosławskiego i Jana Czochralskiego

 

SENAT: 2013 - Rokiem Powstania Styczniowego

 

W przedświąteczny piątek sejm przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2013 Rokiem Juliana Tuwima. Rok 2013 będzie również rokiem Witolda Lutosławskiego i Jana Czochralskiego.

Na piątkowym posiedzeniu Sejm przyjął trzy zgłoszone przez Komisję Kultury i Środków Przekazu uchwały dotyczące ustanowienia roku 2013 Rokiem Jana Czochralskiego, Rokiem Juliana Tuwima i Rokiem Witolda Lutosławskiego.

Jak przypomniała posłanka-sprawozdawca Małgorzata Kidawa-Błońska, chemik Jan Czochralski jest - po Koperniku i Marii Skłodowskiej-Curie - trzecim polskim naukowcem naprawdę rozpoznawalnym na świecie, choć w Polsce jest zaskakująco mało znany.

Jego rozwiązania inżynierskie i opracowania technologiczne krzemowych układów scalonych budowanych na jednym monokrysztale legły u podstaw nowoczesnej technologii, która doprowadziła do wynalezienia telewizorów, komputerów, telefonów komórkowych.

Jan Czochralski urodził się 23 października 1885 w Kcyni (woj. kujawsko-pomorskie), nie ukończył żadnej wyższej uczelni, zdawał egzaminy eksternistycznie i osiągnął w Niemczech najwyższe stanowiska w towarzystwach metalurgicznych. "Mimo że miał wiele propozycji z całego świata, m.in. zostania dyrektorem generalnym zakładów Forda w Ameryce, to na apel prezydenta Ignacego Mościckiego porzucił wszystkie intratne propozycje i wrócił do Polski, żeby zbudować podwaliny nowoczesnej nauki, tworzyć instytuty, które pozwolą się polskiej nauce rozwijać" - mówiła Kidawa-Błońska.

W 1929 r. Czochralski otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Warszawskiej i objął posadę profesora na Wydziale Chemicznym tej uczelni, gdzie stworzono dla niego Katedrę Metalurgii i Metaloznawstwa. Do wojny pracował badawczo, kształcił kadrę naukowców, którzy po wojnie tworzyli podstawy polskiej metalurgii. Pod koniec 1939 r. w Warszawie uruchomił Zakład Badań Materiałów, gdzie podczas okupacji utworzono laboratorium, w którym produkowano amunicję.

Po wojnie Czochralski został aresztowany pod zarzutami współpracy z władzami niemieckimi. Sąd w Piotrkowie Trybunalskim oczyścił go z tych zarzutów, ale mimo to Senat Politechniki Warszawskiej odmówił przyjęcia go w poczet profesorów. Naukowiec wycofał się do swojej rodzinnej Kcyni, gdzie po raz kolejny zaczął pracować od podstaw, wynalazł bardzo znany w tamtych czasach "proszek od kichania z gołąbkiem" oraz płyn do trwałej ondulacji na zimno, który - oparty na jego patencie - był produkowany jeszcze do lat 80. Zmarł 22 kwietnia 1953 r. po rewizji Urzędu Bezpieczeństwa w jego willi. Dopiero 29 czerwca 2011 r. Senat Politechniki Warszawskiej ogłosił rehabilitację Czochralskiego i przywrócił mu tytuły profesorskie.

"W sześćdziesiątą rocznicę śmierci Jana Czochralskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej postanawia oddać hołd jednemu z najwybitniejszych naukowców współczesnej techniki, którego przełomowe odkrycia przyczyniły się do światowego rozwoju nauki. Odkryta przez niego metoda otrzymywania monokryształów, nazwana od jego nazwiska metodą Czochralskiego, wyprzedziła o kilkadziesiąt lat swoją epokę i umożliwiła rozwój elektroniki. Dziś wszelkie urządzenia elektroniczne zawierają układy scalone, diody i inne elementy z monokrystalicznego krzemu, otrzymywanego właśnie metodą Czochralskiego" - napisano w tekście uchwały.

Kolejnym patronem roku 2013 będzie Julian Tuwim. W przyszłym roku przypada sześćdziesiąta rocznica śmierci poety, który zmarł 27 grudnia 1953 roku. W 2013 roku minie też sto lat od jego poetyckiego debiutu - publikacji wiersza "Prośba" w "Kurierze Warszawskim".

"Obie rocznice stanowią okazję do oddania hołdu temu wielkiemu poecie, który kształtował język, wyobraźnię i społeczną wrażliwość wielu pokoleń Polaków, ucząc ich zarazem poczucia humoru i ukazując optymizm codziennego życia. (...) Poezja Juliana Tuwima jest jedną z najważniejszych w XX wieku propozycji uprawiania sztuki słowa. Bogata i różnorodna twórczość autora "Kwiatów polskich" stanowi żywotną i atrakcyjną propozycję dla odbiorców w każdym wieku. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu dorobku poety dla dziedzictwa narodowego, ogłasza rok 2013 Rokiem Juliana Tuwima" - głosi tekst przyjętej w piątek przez Sejm uchwały.

W 2013 roku - 25 stycznia - przypada też 100. rocznica urodzin kompozytora Witolda Lutosławskiego. Jak napisano w przyjętej w piątek przez sejm uchwale, jego dzieła są obecne na wszystkich ważnych estradach koncertowych od ponad sześćdziesięciu lat i "odsłaniają nieznane wcześniej możliwości rozumienia i przeżywania współczesnego świata". "Związany z wielką tradycją europejską, był w swej twórczości obywatelem świata, a w działalności publicznej - gorącym i szczerym patriotą. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu jego dorobku dla dziedzictwa narodowego i światowego, ogłasza rok 2013 Rokiem Witolda Lutosławskiego" - głosi uchwała.

Senat: rok 2013 - Rokiem Powstania Styczniowego

Senat ustanowił rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego. W piątek izba przyjęła uchwałę w tej sprawie. Oddała w niej hołd poświęceniu i ofierze uczestników powstania, którego 150. rocznica wybuchu przypada w przyszłym roku.

Za przyjęciem uchwały głosowało 88 senatorów, jedna osoba była przeciwko, jedna wstrzymała się od głosu.

 "Honorując patriotyczne oddanie i szlachetne poświęcenie powstańców styczniowych, spłacamy dług wobec wielu pokoleń Polaków, którzy nie wahali się stanąć do walki w obronie wolności" - głosi uchwała. Przypomniano w niej, że Powstanie Styczniowe skierowane było przeciwko rosyjskiemu zaborcy, a jego celem była restytucja Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

"Impulsem do podjęcia działań zbrojnych był manifest Tymczasowego Rządu Narodowego reprezentującego wszystkie warstwy ówczesnego społeczeństwa oraz ziemie leżące w historycznych granicach dawnej I Rzeczypospolitej. Powstanie było wyrazem sprzeciwu wobec carskiego ucisku i intensywnej polityki rusyfikacji. Pomimo poświęcenia i poniesionych ofiar zryw zakończył się klęską, a w odwecie władze carskie nasiliły represje przeciwko ludności cywilnej oraz całkowicie zlikwidowały resztki odrębności państwowej Królestwa Polskiego" - napisano w uchwale.

Senatorowie zaznaczyli w niej, że trudna historia i bolesne doświadczenia były źródłem siły i wytrwałości w walce o niepodległość późniejszych pokoleń Polaków. "Legenda i etos Powstania Styczniowego legły u podstaw odrodzonej Polski, a poświęcenie powstańców doprowadziły do odrodzenia naszej państwowości po 123 latach niewoli w 1918 roku" - podkreślono.

Senat wezwał w uchwale instytucje państwowe i samorządowe wszystkich szczebli do godnego uczczenia rocznicy.

Powstanie Styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Powstańcy zaatakowali rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. W ciągu trwających ponad 1,5 roku działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych lub większych potyczek, a w walkach wzięło w sumie udział co najmniej 150 tys. powstańców.

Walka powstańcza przez cały swój czas miała charakter rozproszonej akcji partyzanckiej. Powstańcom nie udało się opanować na dłużej większego terytorium, a władze powstania nie miały stałej siedziby. Po klęsce większych zgrupowań partyzanckich, m.in. w bitwach pod Węgrowem i Siemiatyczami, walkę toczyły głównie niewielkie oddziały.

Powstanie Styczniowe było najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. Bilans insurekcji był tragiczny - dziesiątki tysięcy poległych lub straconych przez Rosjan, zesłania na Syberię, konfiskaty majątków uczestników powstania.

 (JS) Źródło: PAP

Kontakt



Zuletzt bearbeitet 10.10.2013 13.50
Linki