Ponad 200 tysięcy osób uczestniczyło w imprezach zorganizowanych w ramach Europejskiego Kongresu Kultury. Jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych Polskiej Prezydencji w Radzie UE odbywało się od 8 do 11 września br. we Wrocławiu.

Program Kongresu opierał się na czterech filarach: spotkaniu Ministrów Kultury krajów UE, spotkaniach i dyskusjach czołowych europejskich intelektualistów, debatach w ramach inicjatywy A Soul for Europe i wydarzeniach artystycznych.

- Odbyliśmy podróż, której punktem wyjścia była refleksja nad kulturą, kulturą jako najważniejszym fragmentem kapitału współczesnej Europy, bazy na której możemy budować perspektywy na przyszłość, zaczynem zmian społecznych, ekonomicznych i gospodarczych – powiedział Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdan Zdrojewski podczas ceremonii zamknięcia wrocławskiego Kongresu.

Przez teren Hali Stulecia wraz z otoczeniem, gdzie zorganizowano najważniejsze imprezy kongresu przewinęło się ponad 20 tysięcy osób. Relację z kongresu przeprowadzało ponad 400 akredytowanych dziennikarzy. Nad przebiegiem wydarzeń czuwało ponad ośmiuset wolontariuszy.

Łącznie odbyło się 13 debat i zrealizowanych zostało ponad 100 interdyscyplinarnych projektów. Program artystyczny Kongresu współtworzyło 550 kuratorów i artystów. Do Wrocławia przyjechali m.in.: Zygmunt Bauman, Mirosław Bałka, Andrzej Wajda, Zbigniew Libera, Gianni Vattimo, Jan Fabre, Brian Eno, Krzysztof Penderecki, Oliviero Toscani, Ryszard W. Kluszczyński, Fatos Lubonja, Jonny Greenwood, Pekka Himanen, Krzysztof Wodiczko, Dubravka Ugrešić, Sara Arrhenius, Wiktor Jerofiejew, Ewa Rewers. Dodatkowo w Kongres zaangażowanych było blisko 100 organizacji pozarządowych z Polski i Europy.

Jednym z najistotniejszych wydarzeń wrocławskiej imprezy było Nieformalne Spotkanie Ministrów Kultury, w którym wzięło udział kilkanaście delegacji zagranicznych oraz unijni Komisarze Androulla Vassiliou i Michel Barnier. Głównym tematem rozmów była digitalizacja europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz wynikające z niej wyzwania dla systemu prawnego, zwłaszcza w dziedzinie ochrony praw autorskich.

Wydarzeniami artystycznymi, które wzbudziły najwięcej emocji były oczywiście koncerty Krzysztofa Pendereckiego z Aphex Twina oraz Jonny‘m Greenwoodem, prezentacja instalacji Mirosława Bałki i wiele, wiele innych. Jedną z najlepiej odebranych inicjatyw były cykle filmowe Kino Dźwięku, teatralne Trickster 2011 oraz instalacja Briana Eno, Future Perfect. Dużym zainteresowaniem cieszyły się także debaty A Soul For Europe oraz wykłady Art for social change, które zajmowały się relacjami pomiędzy kulturą, a polityką, historią i społeczeństwem. Niezwykle ciekawy okazał się także pomysł zaproszenia pani profesor Gayatri Chakravorty Spivak, która była gościem poświęconej multikulturalizmowi dyskusji pt. Obca Europa.

Kultura jest jednym z priorytetów Polskiej Prezydencji w Unii Europejskiej. Zadaniem Europejskiego Kongresu Kultury było nadanie mu formy nie tylko prezentacji dokonań polskich artystów, ale też stworzenia platformy do dyskusji o wyzwaniach i zagrożeniach stojących przed kulturą w naszych czasach.

Pracujmy dla coraz lepszej przyszłości Europy i jej obywateli, ale nie zapominajmy, że kultura się liczy. Cieszmy się nią, twórzmy ją i pozostawiajmy jako najlepsze świadectwo dla przyszłych pokoleń – apelował Minister Bogdan Zdrojewski podczas ceremonii zamknięcia EKK.

Organizatorami wydarzenia byli: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Narodowy Instytut Audiowizualny, Miasto Wrocław, oraz Komisja Europejska.

Bauman na Europejskim Kongresie Kultury: losy polityczne Europy zależą od kultury europejskiej

Losy politycznej jedności Europy jeszcze ciągle się ważą. Zależą one w dużym stopniu od rozwoju kultury europejskiej - mówił prof. Zygmunt Bauman w czwartek, podczas swego wykładu inaugurującego Europejski Kongres Kultury we Wrocławiu.

Profesor wskazywał, że przez niemal 500 lat geograficzna Europa miała w świecie przewagę militarną i gospodarczą. "Ryszard Kapuściński, jeden z najbystrzejszych obserwatorów dwudziestowiecznych tragedii i fars zauważył, że wystarczyło być Europejczykiem, by wszędzie, na innych kontynentach czuć się panem, władcą i zwierzchnikiem" - mówił Bauman.

Jak podkreślał profesor, jeszcze do niedawna Europa była centrum, które przesłaniało resztę świata. "Europa odkryła wszystkie kontynenty, ale sama pod panowanie innego kontynentu nie popadła". Według Baumana, Europa wymyśliła taką cywilizację, którą imitować miała ogromną chęć cała reszta świata, podczas gdy sama Europa nie stawiała sobie za wzór żadnej innej cywilizacji i do żadnej się nie umizgiwała.

Zdaniem Baumana te "źródła przywilejów" geograficznej Europy nie przetrwały "wielkiej wojny białych ludzi, rozłożonej na dwie raty". "Do chwili obecnej wyschły już niemal do gruntu owe źródła, co spowodowało inicjatywę budowania politycznej nadbudowy nad geograficzną Europą" - ocenił.

Profesor stwierdził, że założyciele Unii Europejskiej, byli pewni, iż pozycji Europy w świecie nie podtrzymają skłócone, rozproszone i nie dość mocarne państwa i narody. "Trzeba więc te państwa na nowo pogodzić, aby zabrać się do odnawiania pozycji Europy w świecie. Zbyt jednak wcześnie na podsumowanie owej historycznej inicjatywy" - uznał.

"Jest jednak taka dziedzina, jak i doświadczenie dziejowe, gdzie nabyte umiejętności Europy nie mają sobie równych"

W jego opinii, bodźcem do integracji politycznej jest wspólna wizja, zbiorowa misja. "Gdzie takiej wizji wypatrywać? Wydaje się, że chyba nie - i to na szczęście - w militarnej potędze ani nawet w ekonomicznej.(...) Jest jednak taka dziedzina, jak i doświadczenie dziejowe, gdzie nabyte umiejętności Europy nie mają sobie równych" - mówił Bauman.

Uściślił, że chodzi tu o "wartości wiary, jakie my - Europejczycy wnieść możemy do wyposażenia raptownie globalizującego się świata".

"Nie sposób tego zaiste przecenić. Jest to wkład, jakiego świat zglobalizowany, czyli świat powszechnej współzależności, potrzebuje bardziej dla przeżycia (...) niż czegokolwiek innego" - podkreślił.

Jak zauważył Bauman, wszyscy dziś przemawiający przedstawiciele władz europejskich są zgodni: przyszłość polityczna Europy zależy od losów kultury europejskiej.

/Źródło: PAP/

www.culturecongress.eu

Laureaci Złotego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”:

1.                   Branislav Branko Ćirlić-  poeta, tłumacz

2.                   Jan Kazimierz Jaskanis - emerytowany dyrektor Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, do dziś czynny naukowo w zakresie ochrony dziedzictwa archeologicznego,

3.                   Eustachy Rylski - prozaik, dramaturg, scenarzysta

Laureaci Srebrnego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”:

4.                   Jacek St. Buras -  germanista, tłumacz literatury niemieckojęzycznej, krytyk literacki, pisarz,

5.                   Zofia Chechlińska - historyk muzyki, pedagog, redaktor naczelna serii „Dzieła Fryderyka Chopina. Wydanie faksymilowe”,

6.                   Marek Wojciech Chmurzyński - dyrektor Muzeum Karykatury w Warszawie,

7.                   Stanisław Dziedzic - dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa, nauczyciel akademicki, autor i współautor książek, działacz kulturalny, koordynator krakowskich obchodów 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina,

8.                   Antoni Jodłowski - archeolog, dyrektor Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce,

9.                   Andrzej Sołtan - wicedyrektor Muzeum Historycznego m.st. Warszawy,

10.               Antoni Śledziewski - badacz i dokumentalista sztuki ludowej i folkloru,

11.               Hanna Wróblewska-Straus - muzealnik, autorka wystaw, katalogów i innych publikacji poświęconych Fryderykowi Chopinowi

Laureaci Brązowego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”:

12.               Wojciech Czemplik - skrzypek i manager w Zespole „Stare Dobre Małżeństwo",

13.               Henryk Karpiński - dyrektor Fundacji Oświatowej im. gen. bryg. pilota St. Karpińskiego w Gdyni, lektor,

14.               Anna Kotańska - starszy kustosz, kierownik Działu Ikonografii w Muzeum Historycznym m.st. Warszawy

15.               Franciszek Midura - prorektor Wyższej Szkoły Turystyki i Hotelarstwa w Warszawie, były wicedyrektor Muzeum Etnograficznego i zastępca Generalnego Konserwatora Zabytków

16.               Maria Pomianowska - doktor nauk muzycznych, multiinstrumentalista, wokalistka, kompozytorka, pedagog

17.               Antoni Leon Wroński -redaktor muzyczny i dyrektor w Polskim Radiu i TVP, wiceprezes Zarządu Głównego SPAM, sekretarz Rady Fundacji Dom Muzyka Seniora

Laureaci odznaki honorowej „Zasłużony dla Kultury Polskiej”:

18.               Romana Hyszko -  sekretarz redakcji Tygodnika Lokalnego „Rzecz Krotoszyńska”

19.               Marek Olejnik -  dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Krotoszynie,

20.               Tygodnik Lokalny „Rzecz Krotoszyńska”

Medal„Zasłużony Kulturze - Gloria Artis” jest nadawany osobom szczególnie wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.

Europejska Stolica Kultury 2016

Wrocław został nominowany do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Przewodniczący Komisji Selekcyjnej Manfred Gaulhofer ogłosił werdykt podczas konferencji prasowej z udziałem ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego, która odbyła 21 czerwca br. w Starej Pomarańczarni w Łazienkach Królewskich.

Do konkursu przystąpiło 11 miast. Do II etapu konkursu Komisja Selekcyjna - na etapie tzw. Preselekcji - wyłoniła 5 z nich. Gdańsk, Katowice, Lublin, Warszawa i Wrocław od 13 do 17 czerwca br., w ramach przygotowań do selekcji końcowej, gościły oficjalne delegacje złożone z przedstawicieli polskich i europejskich ekspertów, Komisji Europejskiej oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 20 i 21 czerwca br. miasta miały ostatnią okazję przekonać ekspertów, że to właśnie ich miasto zasługuje na ten zaszczytny tytuł.

Dalsze kroki do zdobycia tytułu

We wrześniu 2011 br., po przyjęciu raportu Komisji Selekcyjnej, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego notyfikuje Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji i Komitetowi Regionów nominację dla miasta, rekomendowanego przez ekspertów do objęcia tytułu „Europejskiej Stolicy Kultury 2016”.

Rada Ministrów UE, podczas majowego posiedzenia w 2012 roku, na podstawie zalecenia Komisji wydanego na bazie opinii Parlamentu Europejskiego i Komisji Selekcyjnej, formalnie wyznaczy Europejską Stolicę Kultury na 2016 rok.

Zdobycie tytułu nie jest równoznaczne z przyznaniem nagrody im. Meliny Mercouri!

Równolegle z wyborem zwycięskiego miasta powołana zostanie komisja monitorująco-doradcza złożona z przedstawicieli instytucji wspólnotowych, której zadaniem jest monitorowanie realizacji celów i kryteriów działania oraz zapewnienie wsparcia miastu przygotowującemu się do objęcia tytułu ESK.

Na podstawie sprawozdania wydanego przez komisję monitorująco-doradczą, Komisja Europejska przyzna wyznaczonemu miastu nagrodę pieniężną im. Meliny Mercouri. Do 2013 roku nagroda wynosi 1.5 mln euro. Warunkiem otrzymania nagrody jest spełnienie przez miasto kryteriów ustalonych w Decyzji dotyczącej wyboru ESK oraz zaleceń Komisji Selekcyjnej i Komisji Monitorująco-Doradczej.