Ta miłość zaczęła się już po obejrzeniu filmu (1966 r.) Pociągi pod specjalnym nadzorem. Odtąd każda przetłumaczona z czeskiego książka tego pisarza musiała znaleźć się na mojej półce. Ostatnią był skromny tomik Dobranocki dla Cassiusa – Cassius to kot... Perełka.

Wracamy do Wiednia. Ludvik Kavin (laureat naszej Złotej Sowy!) wcielił się na scenie w rolę Wujka Pepina (Onkel Pepin) – stryja Hrabala, z którym autora łączyły przez lata więzi nie tylko rodzinne. Mentalność, porozumienie intelektualne i ten specyficzny, tylko czeski rodzaj humoru.

Spektakl przeniósł na scenę i wyreżyserował gościnnie Ivo Krobot. Żonę Hrabala, Eliškę, zagrała Nika Brettschneider, zaś role z przeszłości, czyli młodego Pepina i temperamentnej przyjaciółki zagrali aktorzy austriaccy: Sarah Victoria Reiter i Daniel Tanzberger. Gdy po spektaklu dowiedziałam się, że Sara nie jest Czeszką byłam zaskoczona. W trakcie spektaklu zaśpiewała piosenkę po czesku (wielkie owacje publiczności) i zrobiła to znakomicie.

Lekcje tańca dla starszych i zaawansowanych – to stylizowany monolog Pepina, wspominającego lata młodości. Rozmowy z powracającą (w marzeniach sennych?) Elišką, wspomnienia przetykane brawurowymi scenami tańca młodych. Dwie generacje, których mogłoby wszystko dzielić, a przy filozoficznej i wolnej duszy Czechów, wszystko tych ludzi łączy. Są pełni radości, życzliwości, ironicznego ale sympatycznego oglądu świata. Ludvik Kavin trzymający spektakl autorytetem i... miłością do bliskich raz pokazuje nam smacznie przysypiającego Pepi, raz frywolnego i flirtującego ze wspomnieniami młodzieńca, raz zmęczonego a za chwilę pełnego wigoru i temperamentu wujka Pepi – znakomita rola Kavina. I ten błysk młodości w oczach na długo zostanie mi w pamięci. Tak, jak cały ten magiczny wieczór.

Sztuka będzie grana do końca stycznia. Szczegóły znajdą nasi Czytelnicy na stronie:  www.theaterbrett.at  Ze swojej strony zaczęcamy, polecamy, rekomendujemy. Przenieśmy się do normalnego (przede wszystkim dla Czechów a szkoda, że nie dla innych także) świata. Świata bez polityki, katastrof, pieniędzy... Ogląda się z przyjemnością i jest o czym rozmawiać po...

Jadwiga Hafner

Bohumil Hrabal (ur. 28 marca 1914 w Brnie, zm. 3 lutego 1997 w Pradze), czeski pisarz, uważany za znaczącego twórcę światowej literatury XX wieku. Jego książki zostały przetłumaczone na ponad 25 języków. Według jego opowiadań powstało kilka filmów, z których najbardziej znane są Pociągi pod specjalnym nadzorem Jiříego Menzla (Oscar za najlepszy film nieanglojęzyczny).

Hrabal w swoich książkach (większość to zbiory luźno powiązanych ze sobą opowiadań) zawarł obraz Pragi, w której mieszkał przez większość swego życia, jako miejsca magicznego. Miejsca, które opisywał są dziś odwiedzane przez wielbicieli jego prozy z całego świata. Są to przede wszystkim knajpy, w tym szczególnie gospoda U Zlatého Tygra i cała dzielnica Libeň. Także postacie, które wypełniają karty jego dzieł są niezwykłe: żona Eliška, zwana także Pipsi, stryj Pepin, który pojawia się w prawie każdej książce, Razem z nimi mieszkał stryj Pepin (Josef Hrabal) – były żołnierz armii austro-węgierskiej w I wojnie światowej. znajomi artyści opisani w Weselach w domu i ukochane przez pisarza koty. Niemal wszystkie historie opowiadane są przez Hrabala z dystansem, przymrużeniem oka, mimo że często dotyczą one smutnych przeżyć – II wojna światowa i zbrodnie popełniane przez niemieckich okupantów oraz w czasach komunistycznej dyktatury w Czechosłowacji. Ten sposób opowiadania wpisuje się w tradycję praskich pábiteli – bywalców knajp opowiadających przy piwie cudowne, częściowo zmyślone historie. Większość ludzi kocha tę literaturę właśnie za atmosferę serdeczności, ciepła, senności i surrealizmu oraz słodkiej ironii, z jaką patrzy autor na świat i własne życie. Dzięki niezwykłemu językowi, w którym odbija się czeszczyzna z praskich piwiarni, autor wywarł także wpływ na język Czechów.