100 lat polskiej i austriackiej dyplomacji oczami teoretyków i praktyków
W ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę byli ambasadorowie, dyplomaci oraz historycy dyskutowali w wiedeńskiej Akademii Dyplomatycznej o roli i procesie kształtowania się służb dyplomatycznych obu krajów w ostatnim stuleciu oraz o wyzwaniach, przed jakimi stoją one obecnie.
Sympozjum pt. „100 lat w służbie republiki. Polskie i austriackie służby dyplomatyczne po I wojnie światowej” było kolejnym wydarzeniem Ambasady RP w Wiedniu odbywającym się w ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania niepodległości. Obecni na podium historycy i dyplomaci podjęli próbę podsumowania ostatnich stu lat relacji polsko-austriackich oraz podnieśli kwestię wyzwań i oczekiwań w stosunku do polskiej i austriackiej dyplomacji w przyszłości.
Publiczność – wśród nich dyplomatów, byłych ambasadorów i dziennikarzy – przywitali dyrektor Akademii Dyplomatycznej Emil Brix oraz ambasador RP w Wiedniu Jolanta Róża Kozłowska. Emil Brix zwrócił uwagę na fakt, że Polska i Austria sąsiadowały ze sobą przez większą część wspólnej historii i dopiero zmiany granic po I wojnie światowej rozdzieliły oba kraje. Ambasador Kozłowska z kolei podkreśliła szczególną rolę, jaką Austria odegrała dla Polski w ostatnim stuleciu, szczególnie w czasach zimnej wojny.
Historię stosunków dyplomatycznych między Polską a Austrią od końca I wojny światowej do współczesności przybliżyli publiczności obecni w podium historycy – prof. Christoph Augustynowicz z Uniwersytetu Wiedeńskiego oraz prof. Piotr Madajczyk z Instytutu Studiów Politycznych PAN.
Johann Marte, attaché ds. kulturalnych w Polsce w latach 1970-1974, odniósł się do swoich doświadczeń z tzw. epoki gierkowskiej. Podkreślił wielką rolę kultury i kościoła w dyplomacji tamtego czasu. – Polska reprezentowała najwyższy poziom pokojowego oporu – stwierdził Marte, wskazując na pokojowy charakter polskiej opozycji. Richard Wotava, ambasador Austrii w Polsce w latach 1982-1987, przybliżył publiczności z kolei trudne lata 80., rozmowy z opozycją oraz politykę władz austriackich wobec PRL.
Prof. Irena Lipowicz opowiedziała natomiast o wyzwaniach, z jakimi zetknęła się jako ambasador RP w Wiedniu w latach 2000-2004. Jako szczególnie ważne, a jednocześnie trudne zadnie wskazała poprawę wizerunku Polski w austriackiej opinii publicznej w przededniu wstąpienia Polski do UE. Jak stwierdziła, polskie stanowisko, które można podsumować zdaniem „Nie będziemy ciężarem dla UE!”, znalazło potwierdzenie w rzeczywistości.
Prof. Lipowicz zwróciła również uwagę na rozpoczęty przez jej poprzedników i kontynuowany przez nią proces “odpamiętywania” obozu koncentracyjnego w Gusen jako miejsca kaźni polskiej inteligencji.
Panel zakończyła dyskusja z publicznością, a całe wydarzenie zwieńczył koncert tradycyjnych polskich pieśni.
zdjęcia: Jadwiga Hafner
